wtorek, 28 lipca 2015

Księstwo Warszawskie

Była mowa o Rzeczypospolitej Krakowskiej, to teraz opowiemy o czymś podobnym co było wcześniej. Mianowicie Księstwo Warszawskie zostało utworzone przez Cesarstwo Francuskie i Napoleona, więc Księstwo było francuskim protektoratem. Natomiast Wolne Miasto Kraków powstało z inicjatywy zaborców. Zatem, zacznijmy!
Wszystko zaczęło się od europejskiej kampanii Napoleona, walczył on z państewkami niemieckimi, Prusami, Austrią i Rosją. Jego wyprawa szła bardzo szybko. Gromił on większość nieprzyjacielskiej armii. W końcu, Imperium Rosyjskie które bało się, iż Napoleon mógłby zająć ich ziemie oraz Królestwo Prus które już sporo straciło na rzecz Francji, zdecydwoali się na pokój. Podpisanie tego traktatu nastąpiło w Tylży w 1807 roku. Władcy Rosji (Car Aleksander nawet chciał niepodległego państwa Polskiego) i Francji dążyli do kompromisu w sprawie ziem polskich.  Napoleon wyskoczył z pomysłem utworzenia państwa zależnego. Car rosyjski nie chciał nowego, silnego państwa zależnego od jeszcze bradziej silnego wroga. Chciał wynegocjować, aby państwo to nie miało dużej siły militarnej. Nowe państwo miało nie posiadać dostępu do Morza Bałtyckiego, co już ograniczało nowe państwo, zarówno w sile militarnej, jak i w sile gospodarczej. W końcu 22 lipca (przypadek?) 1807 roku, utworzono Księstwo Warszawskie (włącznie z jego konstytucją). Jego ziemie składały się z większości ziem anektowanych przez Prusy w czasach trzech rozbiorów Polski. Przez ambicje Austrii, Księstwo powiększyło się o kilka części ziem austriackich z trzeciego zaboru.
Ciekawym tematem jest fakt, kto sprawował władzę w Księstwie Warszawskim. Oficjalnie władcą był król Saksonii (w herbie księstwa, po lewej stronie jest flaga Saksonii, natomiast po prawej godło Polski), jednakże w Warszawie urzędował regent francuski. Król posiadał władzę wykonawczą oraz prawną.
Jak to przypada na "nowoczesne" państwa z XIX wieku, kraj musi być podzielony administracyjnie. Księstwo Warszawskie, podzielone było na 6 departamentów (warszawski, bydgoski, płocki, poznański, łomżyński, kaliski) oraz 60 powiatów, funkcjonowały jeszcze gminy miejskie i wiejskie. Z zarządcami miast było podobnie jak dzisiaj, w największych miastach urzędował prezydent, w innych urzędowali burmistrzowie. Prezydent był mianowany przez króla, natomiast burmistrz przez ministra spraw wewnętrzych. Podziały administracyjne były dwa: pierwszy w latach 1807 - 1810 i drugi 1810 - 1815. Jednakże oba były prawie identyczne. Podczas istnienia Księstwa urzędowało 4 regentów francuskich.
Pomimo braku silnej gospodarki i niezbyt silnej jak i licznej armii, Księstwo Warszawskie prowadziło wojny. Pierwsza nastała w 1809 roku, z Cesarstwem Austrii, wtedy to, Księstwo zyskało austriackie ziemie z trzeciego zaboru. Jednakże agresorami byli austriacy. Polskiego państwa broniła armia polska i saksońska - udało im się obronić ziemie księstwa oraz jak wspomiałem wcześniej, je powiększyć. Ziemiami tymi była Galicja, wschodnia i zachodnia. Wedle pokoju z 14 października 1809 roku, kończącego wojnę Francji z Austrią, ziemie te przypadły Księstwu Warszawskiemu. Ciekawym faktem jest to, iż państwo to posiadało dwie stolice. Pierwszą była oczywiście Warszawa, natomiast podczas tejże wojny, rząd i król, na pewien czas zostali ewakuowani do Torunia, dzięki temu stał się na pewien czas drugą stolicą Księstwa Warszawskiego.
Drugą wojną była wojna z Rosją w 1812. W rzeczywistości żołnierze polscy byli wsparciem dla armii napoleońskich maszerujących na Moskwę. Co ciekawe to polskie oddziały wkroczyły do Moskwy. Gdy Rosjanie obronili Moskwę  wojska francuskie zmuszone były do odwrotu, Polacy poświęcali się dla Cesarza, w obornie Francji również. Książę Józef Poniatowski (bratanek króla Stanisława Augusta) dzień po mianowaniu na Marszałka (17 Października 1813), ranny utonął w rzece Elsterz, osłaniając razem ze swoją armią odwrót głównych wojsk francuskich z Cesarzem Napoleonem na czele.
Po nieudanym marszu na Moskwę, rozpoczął się koniec Księstwa. W 1813 Warszawę zajęli Rosjanie, formalnie Księstwo było jescze "żywe", ale jego tereny stopniowo wracały w ręce zaborców. Epilogiem Księstwa Warszawskiego było podpisanie 3 Maja 1815 paktu na Kongresie wiedeńskim konwencji o rozwiązaniu Księstwa i podzielenie go między zaborców. Ale była czwarta część podziału, bo na tym czwartym kawałku powstała Rzeczpospolita Krakowska... Większość terenów wschodnich księstwa weszło w posiadanie Imperium Rosyjskiego.
Czy to zbieg okoliczności, iż ważne dla historii Księstwa Warszawskiego i Polski podpisywane były np. 22 lipca (święto konstytucji w PRL) lub 3 maja (Święto Konstytucji RP). Może historia coś za sobą kryje...
Herb Księstwa Warszawskiego
Herb Księstwa Warszawskiego - Po lewej można zaobserwować flagę Saksonii.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz