środa, 29 kwietnia 2015

Jak powstało Cesarstwo Austro - Węgierskie?

Cesarstwo Austro - Węgierskie było jednym z najsilniejszych w ówczesnej Europie, na przestrzeni kilkunastu lat. Ale jak powstało? Dlaczego jest to połączenie Austrii i Węgier? Jak wyglądał podział aministracyjny? Kto rządził tym państwem? O tym się dowiemy.
Cesarstwo Austrii było silnym państwem zajmującym bardzo duże tereny południowej i wschodniej Europy, w tym nasz kraj, oraz wiele innych państw. Wysławione w artykule Węgry równierz znalazły się pod okupacją Państwa Hasburgów. Tak jak my w tamtym okresie - Węgrzy dążyli do odzyskania niepodległości, w czego konsekwencji w marcu 1848 roku wybuchło Powstanie Węgierskie. W pewnym okresie, powstańcy byli blisko obalenia rządów Cesarstwa na Węgrzech, zdezorientowana Austria utworzyła Rząd Węgierski, który w dzisiejszej Bratysławie (Ówczesnym Perszburgu) przeprowadził wiodące reformy. Władze zgodziły się na wszystko oprócz jedego punktu - odłączenia Węgier od Cesarstwa Austrii. Rozmowy toczyły się długo, aż w październiku 1849 roku, powstanie upadło. Węgry miały zostać "drugim" państwem w nowym imperium. Finalnie w 1867 roku, powstało Cesarstwo Austrii i Królestwa Węgier. 
Ciekawą sprawą jest podział administracyjny i funkcjonowanie tego imperium. Austriacka część Cesarstwa została podzielona na Kraje koronne, które nie były krajami związkowymi, ale pewne prawa takiego ustroju miały. Krajów koronnych było w Austrii 17, z czego na kraj Pobrzeże składały się trzy mniejsze kraje. Ponieważ ustrój Cesarstwa Austro - Węgierskiego był dualistyczny, nie zabrakło węgierskiej części rządów. Jednostką administracyjną tej części były Kraje Korony Świętego Stefana. Na nie składały się wszystkie anektowane przez Cesarstwo tereny. Czyli Chorwacja, Bośnia i inne.
Inna sprawa jest apropos rządzenia w tym państwie. Nie istniał jeden parlament dla obu części, obrady raz odbywały się w Wiedniu, a raz w Budapeszcie, tyle że obradowali posłowie z danego kraju... Co jeszcze? Cesarstwo posiadało dwie stolice... Ale to ze względu na wspomnianą wcześniej dualistyczną formą rządów w państwie. Głównym organem została Rada Państwa, która była połączeniem dwóch parlamentów z obu stolic. Ponieważ największe jednostki administracyjne państwa były czymś na kształt kraju związkowego, więc posiadało Sejm Krajowy, który wysyłał swoje delegacje do Rady.
Przez dość długi czas w państwie nic się nie zmieniało. Austria traciła swe ziemie na rzecz innych mocarstw, więc o rozszerzaniu terytorium w kierunku zachodnim zostało zamrożone. Było dużo konfliktów między dwoma stolicami krajów. Jednakże do początku XX wieku nic poważnego między nimi się nie wydażyło. Ale, przed końcem XIX wieku, pojawił się pomysł monarchii trialistycznej, miało to być połączenie austro-węgro-słowiańskie. Ciekawy pomysł? Tak, ale parlamenty go nie poparły, choć ludy słowiańskie (w tym Polska) liczyły na ustępstwa od władz.
Dochodzimy do zmierzchu... Pod koniec czerwca 1914 roku, dokonano zamachu na Arcyksięcia Franciszka Ferdynada i tak rozpoczęła się I Wojna Światowa. Na początku Monarchia radziła sobie dobrze na europejskich frontach, ale później sprowadzono ich "do pasa" i zaczęli tracić nowo zdobyte tereny.
Po 1918 roku, ustanowieniu Traktatu Wersalskiego i obarczeniu państw sojuszniczych Cesarstwa (i jego samego) wielkimi karami, imperium zaczęło się rozpadać. Stopniowo oddalone od stolic tereny zaczęły przyłączać się do nowych państw lub ogłaszając się autonomicznym państwem. Potem państwa odłączyły się od siebie. Zarówno jak w Austrii jak i na Węgrzech monarchie państwowe powstały na nowo, jednakże tron węgierski pozostał nieobsadzony, a do 1922 roku, Austria nie miała władcy. Ostatni "cesarz" Austrii Karol, próbował odzyskać tron w Bukareszcie, nie udało mu się.
Cesarstwo Austro - Węgierskie, przetrwało jako monarchia dualistyczna 51 lat, gdyby nie konflikty wewnętrzne i zamach z 1914 roku, państwo trwało by dłużej i obecny świat wyglądał by inaczej. Innymisłowy, historia złączenia tych państw jest fascynująca, a co dopiero wcześniejszego Cesarstwa Austrii, które przygotowało potęgę Austro-Węgier (chociaż tą potęgą było). Historia tego okresu jest fascynująca, więc już niedługo będzie tego więcej!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz