środa, 22 kwietnia 2015

Historia Straży Miejskiej w Warszawie

Straż Miejska - teraz, każdemu kojarzy się z mandatami, marnowaniem pieniędzy i wieloma innymi nie przyjemnymi sprawami. Ten odłam służb publicznych jest w wielu miastach całej Polski, ale to ta warszawska jednostka była prekursorem w historii polskiej Straży Miejskiej.
Jak możemy się dowiedzieć - już w średniowieczu istniała formacja podbna do dzisiejszej straży miejskiej. W Warszawie, taka formacja oficjalnie istnieje od lat 90' XX wieku, jednakże już we wcześniejszych latach i wiekach, ta formacja istniała, tyle że nie oficjalnie.
Po odzskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, w Warszawie utworzono Straż Obywatelską. Była to formacja nie podlegająca policji, a skłądająca się ze zwykłych obywateli - jak sama nazwa wskazjue. Cała formacja istniała do 1919 roku, kiedy połącznono Policję Komunalną i Straż Obywatelską w jeden organ policyjny. Podsumowywując ten paragraf, Straż Obywatelska, niewiele wniosła do naszej historii, ale utworzono system podziałów w tej instytucji, na którym bazowano się prawie 70 lat później. W czasach wczesnego PRL-u, taki odłam Milicji, czy też jakiś osobny organ sił bezpieczeństwa publicznego nie istniał. Jednak, był ochotniczy oddział Milicji Obywatelskiej zwany ORMO - Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej. Było to coś na kształt dzisiejszej jak i wcześniejszej straży, ale nie miało to zasadzniczego podobieństwa. Dopiero w 1984 roku władze ówczesnej Warszawy, powołały Miejską Służbę Porządkową. Było to coś podobnego do wcześniej wymienionego ORMO, jednak ta formacja działała tylko na terenie Warszawy i posiadała mundury, w przeciwieństwie do tej części milicji. W zasadzie, można było uznać tę formację za kompletnie nie podlegającą warszawskiej milicji, była ona odrębnym organem i tak pozostało do początku lat 90 -tych...
W 1990 roku, w ustawie "O policji" jest wzmianka o podrzędnej formacji wspomagającej tą część wymiaru sprawiedliwości. Jednak w tamtym czasie żadnie polskie miasto nie brało pod uwagi utworzenie takiego typu "pomocników". Prekursorem stała się stolica, ustanawiając 21 stycznia 1991 roku uchwałę "O ustroju miasta stołecznego Warszawy". Ustawa zobowiązywała prezydenta miasta, do utowrzenia Straży Miejskiej, oraz utworzenie jej statutu, regulaminu i praw im przysługującym. Po uchwaleniu tego projektu, przestała istnieć Miejska Służba Porządkowa, a zaczęła Straż Miejska, wszyscy członkowie "organizacji prekurskorki" zostali pierwszymi strażnikami miejskimi. 8 listopada 1991 roku, pierwsi członkowie Straży Miejskiej, złożyli na Placu Bankowym uroczystą przysięgę. Oficjalnie była to "Jednostka organizacyjna związku dzielnic i gmin Warszawy".
Jednakże nie była to scalona organizacja. W latach 1994 - 1998, na terenach warszawskich dzielnic powstawały Straże Gmin Warszawskich, które podlegały nie prezydentowi Warszawy, a samorządom poszczególnych dzielnic. Dzielnice które w tamtym czasie posiadały takie "bojówki" to: Białołęka, Śródmieście (Wtedy Centrum) oraz Targówek który najwięcej wniósł do tamtej wersji SM jak i do dzisiejszej. Otóż to, Straż Gmin Warszawskich z Targówka jako pierwsza wprowadziła "Patrole Mieszane" czyli wspołny patrol Policjanta i Strażnika. Dziś nazywa się taki rodzaj matrolu mianem "szkolnego" a to ze względu na to iż - pomimo iż taki patrol faktycznie istnieje -  taki zespół zajmował się sprawami dla nieletnich które zadziały się w placówce szkolnej. Potem z takiej możlwości skorzystała później szybko utworzona straż z Ursynowa. Potem straże - jak i ta jedna straż - dostały "Referat ds. osób nietrzeźwych" który dawał tym jednostkom możliwości aresztowania osób pod wpływem. Potem doszeł "Referat ds. nieletnich" który rozpoczął współpracę Straży z placówkami szkolnictwa - takie powiązanie istnieje do dziś. 29 Sierpnia 1997 roku, dokonano złączenia Straży Gmin Warszawskich i jednej Straży Miejskiej W-wy w jedną Straż Miejską Miasta Stołecznego Warszawy. Nazwa ta weszła wraz z nowym rokiem 1999, jak iż równierz w tym roku zlikiwdowano ostatnie jednostki SGM. Po osiągnięciach warszawskiej Straży, zaczęto je najpierw tworzyć w wielkich miastach jak Gdańsk, Kraków, Wrocław, a w kilka lat później w wielu innych miastach i miasteczkach.
Jak widać - historia warszawskiej straży miejskiej ma barwy, ale jest ich za mało aby była to jedna z najświetniejszych historii. Oczywiście, w czasach rozbiorów i ich końcówki w nieistniejącej stolicy Polski, były oddziały (nawet wojska!) które nazywały siebie "ochotniczymi" i przybierały miano właśnie czegoś rodzaju straży miejskiej. Jednakże, to ta krótka historia straży miejskiej w Warszawie przyniosła ogólno polską rewolucję służb bezpieczeństwa.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz